Aansprakelijkheid in sport- en spelsituaties

Op 4 mei 2014 speelden twee voetbalteams een wedstrijd tegen elkaar. Hierbij werd een van de spelers getackeld, waardoor hij een ernstige beenbreuk heeft opgelopen. De tackelende speler is vijf maanden geschorst door de KNVB en wordt aansprakelijk gesteld voor een onrechtmatige daad door de speler die de beenbreuk heeft opgelopen.

Verhoogde drempel voor aansprakelijkheid
Van een onrechtmatige gedraging is sprake indien de tackelende speler de ander aan een groter gevaar heeft blootgesteld dan in de gegeven omstandigheden verantwoord was.

Het bijzondere aan een sport- en spelsituatie, zoals een voetbalwedstrijd, is echter dat vaak sprake is van een zekere geaccepteerde mate van gevaarzetting. Dit betekent dat de drempel voor het aannemen van onrechtmatigheid in een voetbalwedstrijd hoger ligt dan in een situatie zonder sport- en spelelement. Een overtreding van de spelregels leidt niet automatisch tot aansprakelijkheid.

Dezelfde tackle die in een ‘normale’ situatie, waarbij zowel de dader als het slachtoffer over straat hadden gelopen, zeker tot aansprakelijkheid zou leiden, leidt hier dus mogelijk niet toe in een voetbalwedstrijd, ook al is deze tackle volgens de spelregels ongeoorloofd.

Overtreding van de spelregels: een factor in aansprakelijkheid
Dit betekent niet dat het overtreden van een spelregel geen enkele rol speelt. De overtreding van een spelregel is een factor die meeweegt bij de beoordeling van de onrechtmatigheid.

Voor een onrechtmatige gedraging in een sport- en spelsituatie is sprake bij grove onvoorzichtigheid. Uit het Judoworp-arrest blijkt verder dat een bepaalde spelregel (bijvoorbeeld negeren van het stopcommando van de scheidsrechter in een judowedstrijd) een zo zwaarwegende factor kan zijn, dat het niet naleven van die regel als onrechtmatig heeft te gelden.

Het oordeel van de rechtbank
Of bij de tackelende speler in de voetbalwedstrijd sprake was van grove onvoorzichtigheid of van een overtreding van een spelregel, die een zo zwaarwegende factor is dat het niet-naleven hiervan onrechtmatig is, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Er was hier echter onduidelijkheid over de gebeurtenissen die tot het ongeval hebben geleid. Volgens het slachtoffer werd er bij hem van achteren een ‘vliegende tackel’ ingezet die hem op zijn onderbeen raakte. Volgens de dader betrof het echter een sliding van opzij over de grond, gericht op de bal. Toen het slachtoffer de bal speelde kon hij niet meer stoppen, trok hij zijn been in en raakte hij daardoor met zijn knie het linkerbeen van de tegenstander. Ook de verschillende getuigenverklaringen lopen uiteen.

Het stond dus niet vast dat de actie van de tackelende speler onverantwoord en gevaarlijk was, zodat aansprakelijkheid niet kon worden vastgesteld. Daarvoor was volgens de rechter nadere bewijslevering nodig.

Geen verhoogde drempel voor aansprakelijkheid voor de organisator van een sportevenement
De verhoogde drempel voor aansprakelijkheid in sport- en spelsituaties geldt niet voor organisatoren van een sport- of spelevenement. Voor hen geldt een zorgplicht ten aanzien van de deelnemers en toeschouwers van het evenement.

Aan de hand van onder meer de aard van de sport, de ervarenheid van deelnemers en de leeftijd van de deelnemers moet worden hoe groot deze zorgplicht is. Van een organisator mag worden verwacht dat zij de nodige veiligheidsmaatregelen treft ter voorkoming van schade bij deelnemers of toeschouwers. Naarmate de risico’s van het evenement groter zijn, is ook de zorgplicht van de organisator hoger.